پروبیوتیکها میکروارگانیسمهای زندهای هستند که با متوازن کردن جامعه میکروبی بدن اثرات مفید خود را اعمال میکنند و این اثرات مفید بسته به نوع میکروارگانیسم، دوز مصرف، مدت زمان درمان و روش استفاده متفاوت است. پروبیوتیکها با تأثیر بر روی میکروبیوتای دستگاه گوارش شرایط متابولیک بدن ازجمله دیابت را تغییر داده و سبب بهبود وضعیت متابولیسمی میزبان میشوند از این رو امروزه استفاده از این محصولات برای تنظیم و تعدیل میکروبیوتا و فعالیتهای متابولیسمی اکیداً پیشنهاد میشود.
بایودایاب
ماده مؤثر: باسیلوس کواگولانس، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، لاکتوباسیلوس لاکتیس، لاکتوباسیلوس کازئی، بیفیدوباکتریوم لانگوم، بیفیدوباکتریوم بیفیدوم
مواد کمکی: مالتودکسترین و منیزیم استئارات
۳×۱۰۹ CFU/Capsule :دوز
موارد مصرف
• کمک به کنترل سطح قند خون
• تنظیم فعالیتهای متابولیک
• کاهش آسیب های استرس اکسیداتیو
• بهبود HbA1c و سطح انسولین ناشتا (فاکتور های کنترل قند خون)
• کاهش مقاومت به انسولین (HOMA-IR)
• تعدیل و تنظیم پاسخ های سیستم ایمنی
مقدار مصرف
روزانه ۱-۲ کپسول قبل از غذا یا طبق دستور پزشک.
مزیت این محصول نسبت به محصولات مشابه
فرآیند خشککردن این محصول با روش فریزدرایینگ یا خشککردن در سرما و تحت خلأ صورت میگیرد که در آن از حرارت استفاده نمیشود. از این رو علاوه بر افزایش قدرت زندهمانی، تمامی ویژگیهای سطحی باکتری حفظشده و پروتئینهای آن بدون تغییر باقی میمانند.
سویه های استفاده شده در این محصول در مطالعات بالینی در بیماران مبتلا به دیابت ملیتوس نوع ۲ نتایج بسیار امید بخش در جهت بهبود علائم دیابت نشان داده است.
مکانیسمهای احتمالی
• افزایش تعداد باکتریهای اسیدلاکتیک و کاهش باکتروئیدزها در روده
• بهبود پاسخهای ایمنی ذاتی بدن
• کاهش رونویسی از ژنهای مرتبط با سایتوکاینهای پیش التهابی، التهابی و افزایش تولید سایتوکاینهای تعدیلکننده ایمنی همانند IL-10 و بهبود التهابهای ملایم همراه با بیماران دیابتی
• پردازش آنزیم هیدرولیز کننده نمک های صفراوی (BSH) سبب افزایش مستقیم اسید صفراوی اولیه (primary bile salt) و در نتیجه فعال کردن FXR (farnesoid x receptor)، که سبب افزایش ذخیره گلوکز و کاهش تولید گلوکز از مواد غذایی غیر قندی و افزایش سنتز و ترشح انسولین خواهد شد.
• افزایش GLP-1 و GLP-2 (glucagon-like peptide) به کاهش التهابهای ملایم و کاهش مقاومت به انسولین در بیماران مبتلا به دیابت کمک میکند که در نهایت سبب کاهش سمیت سلولهای بتا پانکراس و بهبود کنترل قند خون خواهد شد.
• تولید اسید های چرب کوتاه زنجیر (SCFAs) مانند بوتیرات توسط پروبیوتیکها خصوصاً بیفیدوباکتریوم ها، سبب تمایز، تکثیر و تکامل سلولهای بتا پانکراس وکاهش مقاومت به انسولین، افزایش ترشح GLP-1 و در نتیجه افزایش ترشح انسولین و کاهش آزادسازی سایتوکاینهای پیش التهابی توسط بافت آدیپوز میشود.
• تغییر ساختار میکروبیوتای روده و کاهش نفوذپذیری مخاط روده و ممانعت از جابجایی لیپوپلیساکاریدهای باکتریایی از لومن روده به دستگاههای گردشی بدن
• القاء تمایز ادیپوسیت به سلولهایی با حساسیت به انسولین
• کاهش ارتشاح و فعالیت ماکروفاژها در بافتهای ادیپوز
• کاهش بیان ژنهای استرسی در ماهیچههای اسکلتی و در نتیجه کاهش لیپوتوکسیسیتی
• افزایش تولید پپتیدهای مشابه گلوکان (GLP-1) توسط سلولهای انترواندوکرین، و در نتیجه بهبود متابولیسم کربوهیدراتها، کاهش گلوکوتوکسیسیتی و افزایش حساسیت به انسولین در سلولهای هدف
• افزایش میزان انسولین آزادشده از سلولهای بتا پانکراس
• افزایش غلظت اسیدهای چرب زنجیره کوتاه (SCFAs) در کلون همانند اسید بوتیریک و در نتیجه افزایش رشد لاکتوباسیلوسها و بیفیدوباکتریومها و افزایش ترشح GLP-1
• کاهش فعالیت سرمی آلفا آمیلاز و محدود شدن فرآیند هیدرولیز و جذب کربوهیدراتها
• کاهش تجمع چربی احشایی
• ممانعت از پرکسیداسیون لیپیدها و حفظ فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانت همانند سوپراکسید دسموتاز و کاتالاز
• تحریک Tool-like receptors (TLRs) به واسطه فعالیت تعدیل ایمنی و ممانعت از تولید سایتوکاینهای التهابی و ایجاد تغییر در فاکتور رشد بتا (TGF-β)
• کاهش میزان غلظت گلوکز با مصرف آن بهعنوان یک ماده غذایی
• ممانعت از تولید رادیکالهای آزاد مثل اکسید نیتریک و تخریب سلولهای بتا در جزایر لانگرهانس
• افزایش فعالیت سوپراکسید دسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در گلبولهای قرمز و سبب بهبود وضعیت آنتیاکسیدانی
عوارض جانبی
مصرف این محصولات در موارد نادری میتواند به نفخ و افزایش تولید گاز در دستگاه گوارش منجر گردد که در اکثر موارد با ادامه مصرف، عوارض فوق از بین خواهند رفت. در صورت مشاهده عوارض دیگر پزشک یا داروساز را مطلع نمایید.
موارد احتیاط
هیچ مورد منع مصرفی برای این فرآورده وجود ندارد. در مواردی مانند بیماریهای قلبی، اندوکاردیت و نقص سیستم ایمنی بهتر است مصرف با تجویز پزشک صورت گیرد. در افرادی که تحت عمل جراحی همانند جراحیهای شکمی، جراحی سندرم روده کوتاه، پیوند عضو و یا… قرار میگیرند استفاده از پروبیوتیک باید با تجویز پزشک باشد.
مصرف در گروههای خاص
در دوران بارداری و شیردهی با مشورت پزشک مصرف شود.
تداخل دارویی
در افرادی که داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مصرف میکنند با احتیاط مصرف شود.
شرایط نگهداری
در جای خشک، خنک و دمای ۲۵ درجه سانتیگراد به مدت دو سال قابل نگهداری است.
نتایج مطالعات بالینی
در مطالعه بالینی انجام شده توسط Firouzi S و همکاران بر روی ۱۳۶ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲، سویههای پروبیوتیکی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، لاکتوباسیلوس لاکتیس، لاکتوباسیلوس کازئی، بیفیدوباکتریوم لانگوم، بیفیدوباکتریوم بیفیدوم و بیفیدوباکتریوم اینفنتیس به مدت ۱۲ هفته به بیماران تجویز شد و نتایج قابل توجه و معناداری به صورت کاهش انسولین ناشتا و کاهش مقاومت به انسولین (HOMA-IR) و کاهش HbA1c مشاهده شد.
در یک مطالعه بالینی بر روی جمعیتی از بیماران مبتلا به دیابت بارداری با تجویز لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، لاکتوباسیلوس کازئی و بیفیدوباکتریوم بیفیدوم به مدت ۶ هفته تأثیرات بسیار مثبت روی کنترل قند خون ناشتا و سطح سرمی انسولین، بهبود فاکتورهای هموستاز HOMA-IR (مقاومت به انسولین) و HOMA- β (عملکرد سلول های بتا پانکراس)، کاهش معنا دار سطح تریگلیسیرید و VLDL در خون بیماران دیابتی مشاهده شد (Karamali و همکاران).
مطالعات بالینی Taghizadeh, M و همکاران نشان میدهد که مصرف مکملهای پروبیوتیک حاوی باسیلوس کواگولانس به مدت ۹ ماه در زنان باردار، باعث کاهش معنیدار سطوح انسولین سرمی و افزایش درجه QUICKI (Quantitative insulin sensitivity check index) میگردد.
در تحقیق دیگری مشخص گردید که مصرف نان سین بیوتیک حاوی باسیلوس کواگولانس به مدت ۸ هفته در بیماران مبتلا به دیابت، با تأثیر بر متابولیسم انسولین بهصورت معنیداری سبب کاهش سطوح انسولین سرمی میشود (Tajabadi-Ebrahimi, M و همکاران).
همچنین در مطالعهای که بر ۶۲ بیمار دیابتی ۳۵-۷۰ ساله انجامشده است، مشخص گردید که مصرف غذای سین بیوتیک حاوی باسیلوس کواگولانس به مدت ۶ هفته تأثیرات معنیداری بر کاهش سطح انسولین سرمی و hs-CRP داشته و افزایش سطوح پلاسمایی گلوتاتیون و اسید اوریک دارد (Asemi, Z و همکاران).
نتایج کارآزمایی بالینی تاثیر محصول بایودایاب بر فاکتور التهابی: پژوهشهای متعددی نشان دادهاند که آنزیم lipoprotein-associated phospholipase A2 (Lp-PLA2) یکی از بیومارکرهای التهابی است که سطح آن در بیماران دیابتی نوع 2 بیشتر از افراد غیر دیابتی است و از آنجایی که ارتباط نزدیکی بین سندرم متابولیک با التهاب مزمن وجود دارد، این فاکتور التهابی که در بیماران عروق کرونر نیز افزایش مییابد، میتواند بعنوان یک هدف کمک درمانی برای کاهش خطر بیماریهای متابولیک و قلبی و عروقی در نظر گرفته شود.
مطالعه انجام شده که نتایج آن در سال 2024 در ژورنال Nutrition & Metabolism منتشر شده است، یک کارآزمایی دوسو کور در دو گروه دارونما و پروبیوتیک است که اثر مکمل بایودایاب را در دوره زمانی 12 هفتهای بر Lp-PLA2 و فاکتورهای قندی و لیپیدی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مورد بررسی قرار داده است. مجموع شرکت کنندگان 68 نفر بودهاند که 34 نفر در گروه پروبیوتیک و 34 نفر در گروه دراونما قرار داده شدند. نتایج نشان میدهد بعد از 12 هفته، مصرف مکمل پروبویتیک بایودایاب منجر به کاهش معنیدار سطح سرمی Lp-PLA2 (ازng/ml 47.4 به ng/ml 41 یعنی کاهش به میزانng/ml 6.4) و کاهش معنیدار HbA1c (به میزان 1.5 درصد) و افزایش معنی دار سطح سرمی HDL (به میزانmg/dl 6) در گروه پروبیوتیک نسبت به گروه دارونما شده است. بنظر میرسد مکمل چند سویهای پروبیوتیک میتواند باعث بهبود فاکتورهای Lp-PLA2، HbA1c و HDL در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 شود.
مکمل پروبیوتیکی بایودایاب، محصول شرکت تکژن فارما متشکل از ترکیب لاکتوباسیلوس، بیفیدوباکتریوم و باسیلوس با کانت 3 بیلیون CFU در هر کپسول میباشد و بواسطه استفاده از تکنیک فریز درایینگ نیاز به نگهداری در یخچال ندارد.